W baśniowych opowieściach często pojawiały się najróżniejsze nieziemskie istoty. Służyły one do wytłumaczenia przeróżnych tajemniczych zjawisk, które dużo, dużo później wyjaśniła nauka. W baśniach prawda mieszała się z nieprawdą, dobrzy czarodzieje ze złymi czarnoksiężnikami.
Czary były od zawsze
Z dawien dawna na całym świecie ludzie korzystali z czarów. Zaklinali żywioły – wodę, ogień, wiatr – aby zapanować nad groźną przyrodą. Sporządzali tajemnicze mikstury na nękające ich choroby. Z gwiazd, zwierciadeł starali się odczytać przyszłość. Do dziś wśród ludów Afryki i Ameryki żyją ludzie obdarzeni magicznymi zdolnościami. Są to szamani, magowie lub druidzi.
Amulety i talizmany
Nic tak nie chroni przed złem i nieszczęściem jak amulet, czyli magiczny przedmiot. Znanym amuletem jest końska podkowa zawieszona nad wejściem. Taki talizman przynosi posiadaczowi powodzenie i szczęście. Wystarczy tylko uwierzyć.. A kto nie wierzy w czterolistną koniczynę.
Jak to jest z czarodziejami...
Czarodzieje zazwyczaj nie budzili strachu, lecz przeciwnie – poważano ich jako mędrców, znachorów, a także historyków i nauczycieli, przekazujących wiedzę następnym pokoleniom.
Konieczny warunek do czarowania
Żeby stał się czar, potrzebne jest zaklęcie. Najczęściej używanym zaklęciem jest tajemnicze słowo „abrakadabra”. W rzeczywistości jest to starożytne zaklęcie, które znaczy „precz!”. W średniowieczu było to zaklęcie stosowane przeciwko chorobie. Wpisywano je w odwrócony trójkąt.
Jak rozpoznać czarodzieja?
W zaczarowanym świecie baśni czarownicy, czarodzieje i czarnoksiężnicy są o wiele potężniejsi od czarownic. Potrafią nie tylko sprowadzić burze i nawałnice, ale mogą dowolnie zmieniać postać. Ich siedzibą jest najczęściej zamek położony w niedostępnych górach. Czarodziej to zazwyczaj starszy pan, ale nikt nie wie, ile dokładnie ma lat. Podobno tyle, ile włosów w swojej brodzie.
Wygląd czarodzieja:
- mycka czyli wysoki kapelusz
- siwe włosy
- przenikliwy wzrok
- na nosie małe okulary
- długa broda
- długa szata w magiczne znaki
- laska ozdobiona tajemniczymi znakami
- księga zaklęć
Czym zajmuje się czarnoksiężnik?
Czarnoksiężnik jest bardzo mądry. Zna mnóstwo zaklęć. Kiedy patrzy w szklaną kulę, widzi to, co dopiero się zdarzy. W nocy obserwuje przez lunetę gwiazdy, swoje spostrzeżenia zapisuje w wielkiej księdze, zamykanej na klucz. Czarodzieje byli często doradcami królów. Robili magiczne napoje, które uzdrawiały chorych.
Sławni czarodzieje z książek
Merlin
Czarodziej wszech czasów, jeden z bohaterów legend o królu Arturze i rycerzach Okrągłego Stołu. Był nauczycielem i doradcą króla Artura. To on przyczynił się do ogłoszenia Artura królem, gdy ten wyciągnął ze skały magiczny miecz Excalibur.\
Dumbledore
Profesor Albus Dumbledore był dyrektorem Szkoły Magii i Czarodziejstwa w Hogwarcie i zarazem najpotężniejszym czarodziejem swoich czasów. Założyciel Zakonu Feniksa. Dumbledore zasłynął ze zwycięstwa nad czarnoksiężnikiem Grindelwaldem, z odkrycia dwunastu sposobów wykorzystywania smoczej krwi oraz ze swoich dzieł alchemicznych napisanych wraz z Nicolasem Flamelem. Był jedynym czarodziejem, którego lękał się Lord Voldemort.
Harry Potter
To całkiem (prawie) zwyczajny chłopiec. Talent do czarów ujawnił w wieku 11 lat. Uczeń Szkoły Magii i Czarodziejstwa Hogwart, w której poznaje tajniki sztuki czarnoksięskiej i przeżywa niesamowite przygody.\
Gandalf
Jeden z głównych bohaterów ze stworzonej przez J. R. R. Tolkiena mitologii Śródziemia. Mądry i doświadczony czarodziej „białej magii”. Słynął ze sztuki czarowania ogniem i światłem. Służył radą krasnoludom, hobbitom i elfom. Pomógł ludziom w walce przeciw złym czarnoksiężnikom i goblinom.
Gargamel
Czarodziej niedorajda, odwieczny wróg Smerfów, mieszkający w upiornym zamku, właściciel kota Klakiera.
Panoramiks
Długobrody i rozczochrany druid z francuskiego komiksu o Asteriksie. Przygotowywał on dla nieugiętych Galów z wioski magiczny napój, dzięki któremu uzyskiwali nadludzką siłę. Skład napoju pozostaje tajemnicą, wiadomo tylko, że niezbędnym składnikiem była jemioła.
Pan Twardowski
To sławny polski czarownik, który sprzedał duszę diabłu w zamian za czarnoksięskie moce. Przedstawiany jest jako szlachcic z sumiastym wąsem, w żupanie, kontuszu, z karabelą u boku oraz czapką z piórem. Twardowski podpisał diabłu cyrograf na swą duszę, którą czart miał mu odebrać w Rzymie. Czarodziej sprytnie unikał spotkania z diabłem, a chcąc odwlec realizację umowy, wymyślał dla czarta absurdalne prace, jak np. ukręcenie bicza z piasku, zrobienie proszku z suszonej wody czy wbicie gwoździa w ziarnko maku itp. Diabeł w końcu porwał Twardowskiego podstępem, budując karczmę o nazwie " Rzym". Czarodziej, będąc już w mocy diabła, unoszony do piekła, ratował się modlitwą. Wówczas diabeł uciekł w popłochu, zostawiając go zawieszonego między niebem i ziemią. Twardowski chwycił się księżyca i tam już pozostał.
Może chcesz odwiedzić zaczarowane miejsca z bajek, spotkać się z czarodziejami? To wcale nie jest trudne. Wystarczy książka i odrobina wyobraźni…
- Frank Baum „Czarnoksiężnik z Krainy Oz”
- Walt Disney „Czarodziej Merlin”
- Natalia Gałczyńska „O wróżkach i czarodziejach”
- Johann Wolfgang Goethe „Uczeń czarnoksiężnika”
- Janusz Korczak „Kajtuś Czarodziej”
- „Księga baśni i mitów”
- Artur Oppman „Pan Twardowski”
- Christopher Paolini „Eragon”; „Najstarszy”
- John Patience „Hokus – pokus: księga czarownic i czarowników”
- Joanne Kathleen Rowling – seria o Harrym Potterze
- John Ronald Reuel Tolkien „Hobbit czyli tam i z powrotem”, „Władca Pierścieni”
Programy i projekty