Oficjalny plakat tegorocznego Międzynarodowego Dnia Książek dla Dzieci - autor Damijan Stepančič

2 kwietnia każdego roku, w dniu urodzin Hansa Christiana Andersena, obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Książki dla Dzieci. Autor ten stworzył takie utwory jak "Brzydkie kaczątko", "Calineczka", "Dziewczynka z zapałkami", "Królowa Śniegu" czy "Księżniczka na ziarnku grochu". Dzień ten został ustanowiony w 1967 r. przez IBBY (The International Board on Books for Young People) – Międzynarodową Izbę ds. Książek dla Młodych. Celem tego święta jest promowanie pięknej i wartościowej literatury oraz grafiki dla młodego czytelnika.

Honorowym gospodarzem tegorocznego święta książki dla dzieci została Słowenia, motto towarzyszące tegorocznym obchodom brzmi: „Głód słów”. Plakat zaprojektował Damijan Stepančič, słoweński malarz i ilustrator książek dla dzieci. Autorem przesłania do dzieci jest Peter Svetina, słoweński pisarz, poeta, tłumacz i historyk literatury.

Polska była gospodarzem tego wydarzenia w 1980 roku. Autorem motta „Książka moim oknem na świat” był Wojciech Żukrowski, plakat zaprojektował Jerzy Czerniawski.

Peter Svetina „Głód słów”

Tam, gdzie mieszkam krzewy zielenieją z końcem kwietnia lub początkiem maja i niedługo potem zasiedlają je kokony motyli. Wyglądają jak kłaczki bawełny lub strzępki cukrowej waty, a larwy pożerają liść po liściu dopóki nie pozostaną gołe gałązki. Mija czas i odlatują motyle, nadchodzi lato i krzewy znowu stają się zielone.

I tak bez przerwy.

To obraz poety, obraz pisarza. Są zjadani, bledną w swoich historiach i poezji, które – zakończone – odlatują, zasiedlają książki i znajdują swojego odbiorcę. To także zdarza się raz za razem.

A co dzieje się z wierszami i historiami?

Znam chłopca, który musiał przejść operację oka. Przez dwa tygodnie po zabiegu wolno mu było leżeć tylko na prawym boku i nie mógł czytać przez cały miesiąc. Kiedy po półtorej miesiąca wziął do ręki książkę, czuł się tak jakby czerpał słowa łyżką prosto z miski.

Tak jakby je jadł. Po prostu je pożerał.

Znałem dziewczynę, która, gdy dorosła, została nauczycielką. Powiedziała mi: dzieci, którym rodzice nie czytali, są biedne.

Słowa w poezji i historiach są pożywieniem. Nie strawą dla ciała, nie pokarmem, który wypełnia ich żołądki. Są pokarmem dla ducha i dla duszy.

Kiedy jesteś głodny lub spragniony, twój żołądek kurczy się i wysycha ci w ustach. Szukasz czegokolwiek co nadawałoby się do zjedzenia – kawałka chleba, miski ryżu lub kukurydzy, ryby lub banana. Im bardziej jesteś głodny, tym bardziej zawęża się twój obszar widzenia, przestajesz dostrzegać to, co nie nadaje się do nasycenia twojego głodu.

Głód słów objawia się nieco inaczej – ponuractwem, ignorancją, arogancją. Ludzie cierpiący na głód tego rodzaju nie zdają sobie sprawy, że ich dusze trzęsą się z zimna, że przechodzą obok siebie samych, niczego nie dostrzegając.

Ten głód zaspokaja poezja i historie.

Ale czy istnieje nadzieja dla tych, którzy nigdy nie czerpali przyjemności z obcowania ze słowami, aby ten głód zaspokoić?

Jest.

Chłopiec czyta prawie każdego dnia. Dziewczyna – nauczycielka czyta swoim uczniom. W każdy piątek. Co tydzień. Jeżeli zapomni – uczniowie przypomną jej o tym.

A pisarz i poeta? Kiedy nadchodzi lato – odżywają. A potem pochłaniają ich własne słowa i w ten sposób rozlatują się na wszystkie strony.

Raz po raz, od nowa.

Tłumaczenie na j. polski: Katarzyna Ryrych

Ponieważ nasza biblioteka obecnie nie obsługuje czytelników i nie ma możliwości wypożyczania książek w związku z zagrożeniem koronawirusem, w tym roku zachęcamy do sięgnięcia po literaturę dla dzieci i młodzieży dostępną online.

Zapraszamy jednak do korzystania z naszych zbiorów po powrocie do normalnego funkcjonowania, znajdą Państwo w naszych zbiorach wiele pięknych i wartościowych książek dla dzieci i młodzieży, w tym nagrodzoną w konkursie Polskiej Sekcji IBBY “Książka Roku” w 2019 roku : “Teatr niewidzialnych dzieci” Marcina Szczygielskiego.

Oto propozycje ciekawych stron, gdzie uzyskacie Państwo dostęp do bezpłatnych książek oraz związanych z książkami propozycji rozwijających aktywności dla dzieci:

1. Serwis Legimi w związku z akcją #zostanwdomu ogłosił akcję #TerazCzasNaCzytanie, w ramach której darmowo można pobrać jedną z 20 tytułów książek, w tym dla dzieci i młodzieży z listy dostępnej na stronie.
2. Portal Lektury.gov.pl powstał z myślą o uczniach i studentach, ułatwia zapoznawanie się z utworami literackimi będącymi na liście lektur szkolnych.
3. Wolne Lektury to bezpłatny dostęp do literatury polskiej, książek i audiobooków, wyszukiwanie wg autora czy motywu literackiego. Duży zbiór lektur szkolnych, dostępne są m. in: wybrane baśnie H. Ch. Andersena, “Przygody Tomka Sawyera” M. Twaina, czy “Wyspa Skarbów” R. L. Stevensona.
4. Wydawnictwo Klett.
   • udostępnia za darmo książkę S. Serelli “Co mam zrobić gdy się nudzę?” (wiek + 6 lat), której bohaterką jest mała Lena pomagająca radzić sobie z nudą. Na stronie zamieszczono też porady psychologa dla rodziców “Jak pomóc dziecku gdy się nudzi”.
     https://klett.pl/aktualnosci/materialy/darmowe-materialy-dla-dzieci-rodzicow-i-ich-opiekunow
   • pod tym adresem wydawnictwo udostępnia rodzicom potrzeby logowania się darmowy pakiet pomocy edukacyjnych. Dzięki niemu można zagospodarować czas wolny dzieci łącząc ich edukację z zabawą. Znaleźć tam można np.: karty pracy "Żyrafa Ola i przyjaciele" dla dzieci 6 letnich, ścieżki dźwiękowe – odgłosy, ścieżki dźwiękowe - język angielski, piosenki oraz podkłady muzyczne do nich.
5. Planet eBook to darmowa literatura klasyczna w języku angielskim, znaleźć tam można również książki dziecięce, np: “Pollyanna”, “Jane Eyre”, “Anne of Green Gables”, „Alice’s Adventures in Wonderland”, “Adventures of Huckleberry Finn”.
6. Childrens Library to anglojęzyczny darmowy serwis udostępniający bezpłatnie faksymile książek w wielu językach. Umożliwia wyszukiwanie książek po regionach, po wybraniu obszaru Europa, można wyszukać Polskę. Znaleźć tam można przedwojenne wydania bajek dla dzieci, np. “ Wesołe chwile małych czytelników” Marii Konopnickiej z 1929 roku.
7. Wydawnictwo Dwie Siostry specjalnie na ten wyjątkowy czas udostępnia fragmenty książek do kreatywnych zabaw, np.: “Mapownik”, “Podwodnik” A. i D. Mizielińskich. Dzieci ucieszą na pewno autorskie kreatywne kolorowanki znanych ilustratorów oraz inspirowane ilustracjami z książek tego wydawnictwa karty aktywnościowe, np.: “Babcia na jabłoni”, “Malutka czarownica” czy “Ulica Czereśniowa”.
8. Wydawnictwo Egmont zachęca dzieci do czytania komiksów i udostępnia darmowo m. in. pierwsze tomy komiksów dla dzieci „Minecraft”, „Kamila i konie”, „Pamiętniki Wisienki”, „Śledztwa Enoli Holmes”.